Seminarium Ogólne (2017)
najbliższe | 2024 | 2023 | 2022 | 2021 | 2020 | 2019 | 2018 | 2017
Seminarium odbywa się w Piwnicach w sali wykładowej budynku Radioastronomii. Początek o godzinie 11.15.
18 września 2017, godz. 11:00
“Radio Astronomy in Yamaguchi University”
prof. Kenta Fujisawa (Yamaguchi University)
Wykład o obserwacjach emisji maserowej metanolu 32m radioteleskopem w Yamaguchi.
9 października 2017, godz. 11:00
publiczna obrona rozprawy doktorskiej
mgr Beaty Deki-Szymankiewicz
Tytuł rozprawy: Parametry podolbrzymów i karłów w próbce PTPS.
16 października 2017
“Widma radiowe mgławic planetarnych”
dr Marcin Hajduk (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie)
Abstrakt:
Promieniowanie radiowe mgławic planetarnych pochodzi z termicznej emisji plazmy. Widma radiowe mgławic planetarnych są źródłem informacji o ich strukturze i parametrach fizycznych. W literaturze istnieje kilka konkurujących modeli emisji radiowej mgławic planetarnych. Przedstawię wyniki analizy obserwacji radiowych 54 mgławic w obserwowanych w szerokim zakresie częstości. Przedstawię także perspektywę dalszych badań mgławic za pomocą interferometru LOFAR.
23 października 2017
“Geometria wiązki radiowej pulsarów, czyli o odkryciach już poczynionych przez innych”
dr hab. Jarosław Dyks (Centrum Astronomiczne im. M. Kopernika, Toruń)
Streszczenie:
Problem kształtu radiowiązki pulsarowej to typowa w świecie nauki zagadka, gdy znamy tylko niektóre przekroje jakiegoś obiektu, a musimy z nich odtworzyć jak wygląda trójwymiarowy obiekt. Przekrojów takich, czyli profili pulsów, znamy obecnie kilka tysięcy. Historia odgadywania jaka fizyka za nimi stoi, pełna jest interesujących wzlotów i upadków, rewitalizacji zakurzonych idei i odkrywania już odkrytego. Problem jest tym bardziej nieznośny, że niektóre profile mają zdumiewająco symetryczny kształt, sugerujący proste rozwiązanie. Jaki jest kształt wiązki radiowej pulsarów?
25 października 2017, godz. 10:15, Instytut Fizyki, sala audytoryjna COK
Specjalne seminarium astrofizyczne
“Using astrochemistry to unravel star and planet formation”
Dr Lars E. Kristensen (Centre for Star and Planet Formation, Niels Bohr Institute and Natural History Museum of Denmark)
Streszczenie:
The space between stars is not empty, but filled with large clouds of gas and dust. It is in these clouds that stars and planets, like our own Solar System, currently form. The gas consists of simple molecules with two and three atoms, like water, but also larger complex organic, even pre-biotic species such as sugars, alcohols, and maybe even amino acids. These molecules tell a story of the physical conditions during star and planet formation, once their chemistry is properly understood. In this seminar I will discuss the advances we are currently making in astrochemistry, the science bridging astrophysics and chemistry, and how we use that knowledge to infer how stars and planets form. I will do so by linking results from past (Herschel Space Observatory), present (SubMillimeter Array, Atacama Large Millimeter/submillimeter Array), and future (James Webb Space Telescope) observing facilities, thereby paving the way for addressing the big questions of how complex molecules form, and how they may be delivered to young planets.
30 października 2017, godz. 10:15, Instytut Fizyki, sala audytoryjna COK
Specjalne seminarium astrofizyczne
“The power of astrochemistry: from atoms to molecules to life”
Dr Dmitry Semenov (Max Planck Institute for Astronomy w Heidelbergu)
Streszczenie:
Chemical transformation of the atomic to molecular matter in space and the origin of life in the Universe, along with formation and characterization of exoplanets and their habitability are among the hottest topics in astronomy. To fully address these topics, consolidated efforts in observational, theoretical, and laboratory studies are needed. Astrochemistry, a relatively new interdisciplinary science that brings together astrophysics and chemistry at extreme conditions, stays at forefront of such investigations.
In my presentation I will be talking about power of astrochemistry, namely:
1) how physical conditions and chemistry in various cosmic objects can be probed via molecular lines;
2) how atoms can be transformed into molecules in space and turned into key prebiotic ingredients;
3) how key ingredients for life could have been delivered on early Earth and gave rise to first life.
Furthermore, I will present my ideas how I would organize an astrochemistry group based on the Dioscuri Center of Excellence in Astrophysics at the Toruń University and how it will be integrated into the current university research.
Seminarium dr Semenova zaplanowana w Instytucie Fizyki odbędzie się zamiast Seminarium Ogólnego w Piwnicach. Oprócz seminarium zaplanowany został specjalny wykład dla studentów astronomii pt. “Stellar nucleosynthesis and the origin of elements in the Universe” w CA w poniedziałek 30.10 o godz 13.00 oraz spotkanie z pracownikami i studentami Centrum Astronomii.
6 listopada 2017
Cagliari 336. Sympozjum Międzynarodowej Unii Astronomicznej – nowości w badaniach maserowych
dr hab. Anna Bartkiewicz, dr Paweł Wolak oraz doktoranci Mateusz Olech i Rafał Sarniak
Streszczenie:
Sympozjum “Astrophysical masers: unlocking the mysteries of the universe” odbyło sie we Włoszech na Sardynii na początku września br. Przedstawimy nasze subiektywne podsumowanie nowinek z tematyki kosmicznych maserów, m.in. zmienność emisji metanolu, megamasery, poznawanie struktury Drogi Mlecznej, powstawanie gwiazd. http://iaus336.oa-cagliari.inaf.it/
13 listopada 2017
„Nowe perspektywy satelitarnej i naziemnej diagnostyki radiowej”
prof. Hanna Rothkaehl (Centrum Badań Kosmicznych PAN)
Streszczenie:
Diagnostyka fal radiowych zlokalizowana zarówno na powierzchni Ziemi jak też, na pokładach satelitów w przestrzeni kosmicznej może być doskonałym narzędziem do diagnostyki lokalnych właściwości plazmy kosmicznej oraz odległych radiowych źródeł pozagalaktycznych. Magnetosfera-jonosfera-termosfera to obszar przestrzeni okołoziemskiej silnie modyfikowany zarówno przez topologie i zmienność pól magnetycznych i elektrycznych, jak też strumieni przenikających cząstek wiatru słonecznego, a także szeregu drobnoskalowych procesów zachodzących w plazmie kosmicznej. Diagnostyka tych obszarów za pomocą nowatorskich technik diagnostyki radiowej pozwoli lepiej poznać fundamentalne zjawiska zachodzące w przestrzeni kosmicznej jak też skonstruować modele aplikacyjne które zostaną wykorzystane w programie Pogoda Kosmiczna jak też, przysłużą się do konstruowania korekt dla obserwacji radioastronomicznych. Celem prezentacji będzie prezentacja dotychczasowych rezultatów eksperymentów satelitarnych w zakresie diagnostyki radiowej przeprowadzonych przez CBK PAN oraz ukazanie nowych możliwości badawczych radioteleskopu LOFAR.
20 listopada 2017
“GW170817: pierwsza detekcja fal grawitacyjnych pochodzących z układu podwójnego gwiazd neutronowych”
dr hab. Michał Bejger (CAMK Warszawa)
Streszczenie:
Opowiem o pierwszej, przełomowej obserwacji fal grawitacyjnych emitowanych podczas ostatnich sekund życia układu podwójnego gwiazd neutronowych, zarejestrowanych przez globalną sieć detektorów LIGO-Virgo, oraz o powiązanych z tą detekcją obserwacjami fal elektromagnetycznych pochodzących z krótkiego błysku gamma, poświaty rentgenowskiej, optycznej kilonowej itd. Wspólne obserwacje fal grawitacyjnych i elektromagnetycznych oznaczają prawdziwy początek ,,astronomii wieloaspektowej” (multi-messenger astronomy). Wyniki uzyskane z tych obserwacji to m.in. pierwszy pomiar tempa rozszerzania się Wszechświata przy pomocy ,,standardowej syreny”, niezależny od tradycyjnych drabin odległości, ograniczenia na równanie stanu materii gęstej, z której składają się gwiazdy neutronowe, oraz wyznaczenie prędkości propagacji fal grawitacyjnych.
27 listopada 2017
„Near-field VLBI in the context of planetary and space science”
Leonid Gurvits (Joint Institute for VLBI ERIC and Delft University of Technology, The Netherlands)
Abstract:
A spacecraft emitting radio signals can be treated as a point-like target by VLBI systems. The latter offer an unsurpassed precision in measuring lateral celestial coordinates of a radio source. However, “traditional” astronomical VLBI systems are based, among other things, on the assumption that the target is infinitely far away, i.e. is located in the “far field”. The Fraunhofer limit defines the “border” between “far field” and “near filed”. For all practical VLBI spacecraft tracking applications, the distance to the target is well within the Fraunhofer limit. Thus, “traditional” VLBI algorithms must be modified for estimating lateral coordinates of a spacecraft.
The value of “near-field” VLBI for planetary and space science has been appreciated since the 1970s. A number of planetary and space science missions benefited from spacecraft VLBI tracking. The technique offered sub-milliarcsecond “positioning” of spacecraft on the celestial sphere. For the ESA’s Huygens Probe, this translated into ~1 km linear precision at the distance to Titan. Recently the technique has been demonstrated “in action” for the ESA’s Venus Express and Mars Express missions. The technique is also accepted as a Planetary Radio Interferometry and Doppler Experiment (PRIDE) for the ESA’s Jupiter Icy Satellites Explorer (JUICE) as a multi-disciplinary enhancement of the scientific suite of the mission, which will provide precise measurements of spacecraft lateral coordinates, radial velocity and its derivatives. The presentation will offer an overview of major approaches to near-field VLBI applications in planetary and space science toward achieving “lateral positioning” of planetary probes relative to ICRF background extragalactic radio sources with the accuracy of 100 to 10 microarcseconds.
4 grudnia 2017
„Analysis of Infrared features of PAH’s”
Emily Kosmaczewski (Fulbright Research Fellow, Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Jagiellońskiego)
Abstract:
I will present on the importance of tracing infrared features in interstellar medium and in the host galaxies of young radio sources. Specifically, I will show the breakdown of polycyclic aromatic hydrocarbon (PAH) infrared emission features, the analysis and fitting of such features, the importance of certain features as tracers for star activity, as well as key correlations in the analysis of ISM. I will briefly discuss how this analysis can be used for other systems containing cold dust.
11 grudnia 2017
„Czarne dziury w Drodze Mlecznej i w centrach galaktyk”
dr hab. Łukasz Wyrzykowski (Obserwatorium Astronomiczne UW)
Abstrakt:
Zjawiska tymczasowe niosą informacje o aspektach Wszechświata, o których w innych sposób nie możemy się dowiedzieć. Najlepszym przykładem są niedawne detekcje sygnału w falach grawitacyjnych: te bardzo krótkotrwałe zjawiska złączenia się obiektów zwartych wykazały istnienie populacji czarnych dziur o masach kilka razy większych niż największe znane wcześniej gwiazdowe czarne dziury. Podobnie zwykłe i powszechne już zjawiska supernowych pozwoliły na wykrycie przyspieszającej ekspansji Wszechświata. Wykrywanie astronomicznych zjawisk tymczasowych weszło obecnie w złoty wiek, gdyż jest przeprowadzane na szeroką skalę przez liczne przeglądy, które regularnie skanują niebo w celu wykrycia nowych obiektów, których nie było tam podczas poprzedniej obserwacji.
W moim seminarium przedstawię wykorzystanie zjawisk tymczasowych takich jak soczewki grawitacyjne oraz zjawiska rozerwań pływowych do badań populacji czarnych dziur w Drodze Mlecznej oraz w centrach innych galaktyk. Przedstawię wstępne wyniki z poszukiwania soczewkujących czarnych dziur z projektów OGLE i Gaia. Zaprezentuję również przykłady zjawisk rozerwań pływowych gwiazd, wskazujące na czarne dziury w centrach galaktyk oraz nowe rodzaje zjawisk związanych z AGNami. Na koniec przedyskutuję możliwości poszukiwań średnio-masywnych czarnych dziur za pomocą obu tych metod.
18 grudnia 2017
“Działalność Polskiego Towarzystwa Astronomicznego”
dr Krzysztof Czart
Streszczenie:
Do statutowych celów Polskiego Towarzystwa Astronomicznego (PTA) należy popieranie rozwoju nauk astronomicznych, ich dydaktyki i popularyzacji w społeczeństwie. Realizowane jest to w różnorodny sposób, od inicjatyw skierowanych bezpośrednio do astronomów, po projekty dla ogółu społeczeństwa.
Inicjatywami najbardziej znanymi i o największej skali oddziaływania są czasopismo i portal “Urania – Postępy Astronomii” oraz cykl programów telewizyjnych “Astronarium”. PTA prowadzi jednak dużo więcej projektów. Angażuje się w ogólnopolskie konkursy dla młodzieży (Olimpiada Astronomiczna, OMSA i inne), przyznaje certyfikat jakości dla planetariów, prowadzi coroczny konkurs na udział w obozie astronomicznym Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO) dla młodzieży, jest obecne na festiwalach nauki, astropiknikach. Najnowszą rozwijaną obecnie inicjatywą jest AstroGPS.pl – aplikacja mobilna z bazą wszystkich wydarzeń związanych z astronomią i kosmosem, które odbywają się w Polsce.
Z kolei w dziedzinie naukowej, PTA organizuje konferencje, warsztaty, przyznaje nagrody, czy wydaje serię publikacji konferencyjnych.
W trakcie seminarium przedstawiony będzie przekrój różnych działań PTA, pokazany ich zasięg oddziaływania oraz obszary, w które mogą włączyć się na przykład doktoranci i studenci astronomii.