ASTROFIZYCZNA MAGNETOHYDRODYNAMIKA
Astrofizyczna magnetohydrodynamika jest dziedziną badań dotyczących dynamiki zjonizowanego ośrodka gazowego oddziałującego z polami magnetycznymi w różnorodnych obiektach astrofizycznych. Pola magnetyczne odgrywają kluczową rolę w ewolucji planet, gwiazd, dysków galaktycznych oraz akrecyjnych, w których są przyczyną niestabilności magnetohydrodynamicznych i w konsekwencji stanowią źródło turbulencji. W warunkach kosmicznych znacząca część materii znajduje się w stanie zjonizowanym. Prądy płynące w ośrodku zjonizowanym są źródłem pól magnetycznych (prawo Ampere’a), a te z kolei są źródłem siły Lorentza mającej wpływ na dynamikę ośrodka. Badania prowadzone w Instytucie Astronomii UMK dotyczą procesów generacji kosmicznych pól magnetycznych, badania ich roli w kosmologicznej ewolucji galaktyk oraz badania wczesnych etapów powstawania planet.
Czytaj więcej…
ASTROFIZYCZNE MASERY
Powstanie gwiazd o wysokiej masie jest złożonym procesem znacznie słabiej poznanym niż dla gwiazd typu słonecznego. Zjawiska towarzyszące formowaniu gwiazdy takie jak akrecja materii, wypływy molekularne, fale uderzeniowe są jednymi z pierwszych przejawów aktywności gwiazdotwórczej, które mogą być badane przez obserwacje promieniowania molekuł na falach radiowych. Niekiedy w otoczeniu masywnych gwiazd promieniowanie molekuł zostaje wzmacniane przez mechanizm maserowy i staje się łatwo widoczne nawet dla średnich teleskopów. Ponadto może być obserwowane z nawet odległych gwiazd i galaktyk
nie ulegając przy tym zniekształceniu przez wpływ ośrodka międzygwiazdowego. Badania z użyciem 32m radioteleskopu Instytutu Astronomii UMK dotyczą poszukiwania masywnych gwiazd w bardzo wczesnych fazach ewolucji.
Czytaj więcej…
ASTROFIZYKA MOLEKULARNA (ASTROCHEMIA)
Ośrodek międzygwiazdowy stanowi dominujący rezerwuar masy w galaktykach, a jego badania przyczyniają się do procesu powstawania i śmierci gwiazd w małych skalach oraz ewolucji fizycznej i chemicznej galaktyk w dużych skalach. Nasze badania w tej dziedzinie obejmują obserwacje gazu i pyłu w szerokim zakresie widma elektromagnetycznego przy użyciu największych dostępnych teleskopów i ich sieci (m.in. obserwatoria ESO, ESA, SOFIA oraz VLBI). Pozwalają one na poznanie procesów powstawania gwiazd i ich oddziaływania na otoczenie, wyznaczenie zawartości złożonych molekuł w ośrodku gęstym i rozproszonym oraz określenie warunków początkowych procesów powstawania planet.
Czytaj więcej…
STRUKTURA GALAKTYKI I MATERIA MIĘDZYGWIAZDOWA
Ośrodek międzygwiazdowy wypełnia przestrzeń w naszej Galaktyce; jest szczególnie skupiony w dysku. Obecność obłoków materii międzygwiazdowej przejawia się na szereg sposobów. Nasze badania to obserwacje w zakresie widzialnym i bliskiej podczerwieni, poszukujące relacji pomiędzy wspomnianymi wyżej elementami widm absorpcyjnych obłoków międzygwiazdowych. Najistotniejsze dotąd wyniki to ustalenie średniego prawa ekstynkcji na bazie rozległych zbiorów danych fotometrycznych i wskazanie na możliwą relację kształtu krzywych ekstynkcji i stosunków natężeń linii rozmytych. Ustaliliśmy też związek pomiędzy gęstością kolumnową gazów międzygwiazdowych a odległością; obecnie najbardziej wiarygodny sposób pomiaru odległości w dysku Galaktyki.
Czytaj więcej…
Piwnice k. Torunia, 87-148 Łysomice