Ośrodek międzygwiazdowy stanowi dominujący rezerwuar masy w galaktykach, a jego badania przyczyniają się do procesu powstawania i śmierci gwiazd w małych skalach oraz ewolucji fizycznej i chemicznej galaktyk w dużych skalach. Nasze badania w tej dziedzinie obejmują obserwacje gazu i pyłu w szerokim zakresie widma elektromagnetycznego przy użyciu największych dostępnych teleskopów i ich sieci (m.in. obserwatoria ESO, ESA, SOFIA oraz VLBI).
Pozwalają one na poznanie procesów powstawania gwiazd i ich oddziaływania na otoczenie, wyznaczenie zawartości złożonych molekuł w ośrodku gęstym i rozproszonym oraz określenie warunków początkowych procesów powstawania planet.
Grupa:
- dr Agata Karska
- dr Beata Deka-Szymankiewicz
- mgr Marcin Gładkowski
- lic. Katarzyna Dutkowska
- lic. Monika Matuszak
- lic. Agnieszka Mirocha
- lic. Michał Żółtowski
- Dominika Itrich
- Jarosław Stephan
- Krzysztof Lisiecki
Byli członkowie grupy:
- mgr Łukasz Tychoniec (Leiden University)
- lic. Mateusz Gibowski
- lic. Łukasz Iwanecki
- lic. Aleksandra Leśniewska (Adam Mickiewicz University in Poznań)
- Dora Klindzić (University in Zagreb)
Artykuły popularnonaukowe o naszych badaniach:
- ”Narodziny światów. Z prochu powstałeś… czyli chemia kosmosu”, Darek Lis, Agata Karska, Ewine van Dishoeck – Urania-PA 1/2017 (urania.edu.pl)
- “Na początku jest woda”, Agata Karska – Academia PAN nr 4 (44) 2015 (naukaonline.pl)
- “Opalanie w protogwiazdach?” PAP, 19.06.2017 (naukawpolsce.pap.pl)
Najważniejsze publikacje:
- Karska A., Kaufman M.J., Kristensen L.E. i in. (2017) The Herschel-PACS legacy of low-mass protostars: Properties of warm and hot gas and its origin in far-UV illuminated shocks, zaakceptowane do ApJS
-
Tychoniec Ł., Tobin J.J., Karska A. i in. (2017) The VLA Nascent Disk And Multiplicity Survey of Perseus Protostars (VANDAM). III. Extended Radio Emission from Protostars in Perseus, ApJ 852, 18
-
Matuszak M., Karska A., Kristensen L.E. i in. (2015) Far-infrared CO and H2O emission in intermediate-mass protostars, A&A 578, 4
-
Karska A., Kristensen L.E., van Dishoeck E.F. i in. (2014) Shockingly low water abundances in Herschel/PACS observations of low-mass protostars in Perseus, A&A 572, 24
-
Karska A., Herpin F., Bruderer S. i in. (2014) Far-infrared molecular lines from low- to high-mass star forming regions observed with Herschel, A&A 562, 45
-
Karska A., Herczeg G.J., van Dishoeck E.F. i in. (2013) Water in star-forming regions with Herschel (WISH). III. Far-infrared cooling lines in low-mass young stellar objects, A&A 552, 141