Astrofizyka gwiazdowa
GWIAZDY ZMIENNE, OSOBLIWE I W PÓŹNYCH STADIACH EWOLUCJI
Badania osobliwych układów podwójnych w najszerszym zakresie okresów orbitalnych, od dziesiątek lat po kilkadziesiąt minut. Szczególnie interesująca jest dalsza analiza układów zaćmieniowych, tak wśród szerokich par gwiazd jak obiekty typu Eps Aur/EE Cep i gwiazdy typu VV Cep/Dzeta Aur jak i ciasnych układów, takich jak gwiazdy nowe. Obecność ciemnych dysków pyłowych i pierścieni gazowych w szerokich parach i dysków akrecyjnych w ciasnych układach czyni z nich obiekty faktycznie trójskładnikowe, tak pod względem spektroskopowym jak i fotometrycznym. Szczególne miejsce zajmują tu gwiazdy symbiotyczne, zwłaszcza te z obecnością namagnesowanego białego karła (propellery). Głównym celem badań jest odróżnienie efektów orbitalnych (zaćmienia, przejścia przez periastron, efekty bliskości i rozpraszanie) od efektów nieorbitalnych (wybuchy termonuklearne, wysokie i niskie stany aktywności akrecyjnej, struktura dysków etc.).
POLARYMETRIA OBIEKTÓW ZWARTYCH
Badanie polarymetryczne obiektów zwartych w późnych etapach ewolucji oraz rozwój technik superszybkich obserwacji foto-polarymetrycznych prowadzone są z wykorzystaniem szeregu zagranicznych instrumentów astronomicznych. Głównym celem projektu jest badanie obiektów zwartych, w szczególności białych karłów i gwiazd neutronowych (pulsarów) w szerokim zakresie widma elektromagnetycznego. W szczególności badanie aspektów polaryzacji promieniowania tych obiektów w zakresie optycznym, jak i radiowym.
MGŁAWICE PLANETARNE
Mgławice planetarne od wieków fascynują astronomów i pasjonatów nieba swoim pięknem. Jest to klasa obiektów występujących stosunkowo rzadko w Galaktyce, związana z końcowymi etapami życia gwiazdy, a nie – jak sugeruje ich nazwa – z układami planetarnymi. Nazwę nadał im William Herschel przez analogię do tarczy Urana. Stosunkowo niewielka liczba obserwowanych mgławic może sugerować, że jest to zjawisko rzadkie i osobliwe. Przypuszcza się jednak, że w rzeczywistości większość gwiazd w Galaktyce przechodzi przez ten etap ewolucji. U kresu swojego istnienia z materii wyrzuconej przez Słońce prawdopodobnie powstanie mgławica planetarna.
Prowadzone w Instytucie Astronomii UMK badania koncentrują się rekonstrukcji trójwymiarowej struktury tych mgławic, a także na zrozumieniu ich powstawania.
Czytaj więcej…
PTPS – BADANIA SPEKTROSKOPOWE GWIAZD
Jednym z celów Pensylwańsko-Toruńskiego Projektu Poszukiwań Planet jest szczegółowa analiza właściwości gwiazd, przy których poszukiwane są planety. Celem tych badań jest umożliwienie precyzyjnej oceny właściwości odkrywanych planet oraz porównanie właściwości gwiazd posiadających planet oraz tych bez planet.
Osoby zaangażowane: A. Niedzielski, A. Wolszczan, M. Adamów, K. Kowalik, B. Deka-Szymankiewicz, G. Maciejewski
Czytaj więcej…